Gizartea -
KORONABIRUSA
EAEk edukiera mugatzea eta tenperatura hartzea proposatu du udako ekitaldietan
Gainera, bertaratzen direnen artean bi metroko tartea mantendu beharko da, bai sarreretan bai ekitaldietan bertan ere.
AGENTZIAK | ERREDAKZIOA
Iñigo Urkullu lehendakariak uda honetako kultura jardueretarako, ekitaldietarako eta jaietarako irizpideen oinarrizko dokumentu bat helarazi die euskal alderdiei. Dokumentu horretan hainbat irizpide proposatzen dira jarduera horiek egiteko, hala nola edukiera mugatzea espazio itxietan zein irekietan, sarbideetan tenperatura hartzea, bertaratutakoen artean bi metroko tartea mantentzea, eskudiruzko ordainketak "ahalik eta gehien" mugatzea eta garbiketa "errepikaria" egitea, baita espazio itxietan maskara erabiltzea ere.
Ikuskizunak "ordutegi egokian" eta espazio publikoetan antolatzearen alde egitea ere gomendatzen du, eta edariak kanpoko espazioetan eta terrazetan kontsumitzea, botatzekoak diren ontziekin.
Lehendakariak euskal alderdiei eman die testu hori, Euskadiko Larrialdi Sanitarioaren Adierazpena ebaluatzeko eta EAEko hauteskundeetarako agertokiak aztertzeko egindako bileran.
Jarduera kulturalei, ekitaldi sozialei eta jaiei buruzko irizpideen oinarrizko dokumentu honek irailaren erdialdera arteko epea planteatzen du, "osasun-egoeraren bilakaerak adieraziko baitu nola garatu beharko diren ondorengo jarduerak".
Testuak ez du proposatzen jarduerak eta ekitaldiak antolatzea eta garatzea debekatzea; aitzitik, "edozein ekitaldik bete beharko lituzkeen oinarrizko irizpide batzuk" finkatzea proposatzen du, "bai gune irekietan, bai itxietan, publikoak edo pribatuak izan".
Proposatzen dituen neurriak testuinguru honetan kokatzen dira: EAEk "normaltasun berri baterako trantsizio ordenatu bat planteatzen du, iraupen zehaztugabea duena, non, batez ere, infekzioaren kontrol sanitarioa lehenetsiko den", berragerpen berriak saihesteko. Hori "bizitza publikoa bermeekin berreskuratzea ahalbidetzen duten oinarrizko irizpide batzuen arabera jarduten bada bakarrik izango da posible", dio testuak.
Horren harira, "egindako esfortzua ezin da zaku hautsi batean erori, infekzioa agertu aurreko bizimodura itzuli eta ezer gertatu ez balitz bezala kutsatu delako", ohartarazten du. "Normaltasuna apurka-apurka berreskuratu behar da, bai, baina horrek segurtasun baldintzetan harantz ibiltzen lagunduko duten neurriak hartzea eskatzen du ", adierazten du.
Testuinguru horretan, euskal erakundeek (Eusko Jaurlaritzak, foru-aldundiek eta udalek) modu koordinatuan jarduteko duten konpromisoa nabarmentzen du, "euskal gizarteari konfiantza eskainiko dion normaltasunera itzultzeko horizontea" aurkezteko.
Egungo egoeran, koronabirusaren pandemia dela eta, "ezinbestekoa" dela "EAEn kultura, jai edo kirol ekitaldiak antolatzea, atzeratzea edo bertan behera uztea"aintzakotzat hartzea eta "ospakizun segurua bermatzeko bete beharko diren neurri publikoak" hartzea nabarmentzen du dokumentuak.
Edukiera mugatzea edo higiene eta osasun neurri "larriak" hartzea "saihestezintzat" jotzen dira, baina, aldi berean, erakundeek eta herritarrek, oro har, "jarraibide saihestezinak izango dituzte, ekitaldi publikoak antolatzea edo parte hartzea errazteko eta ahalbidetzeko".
Nolanahi ere, "edozein erabakik beti egon behar duela infekzioaren bilakaeraren eta haren kutsaduraren mende" zehaztu du, Osasun Sailak "uneoro monitorizatuko" duela, eta hartuko diren erabakiek kontuan hartu beharko dituztela "beste alderdi garrantzitsu batzuk ere, hala nola pertsonen askatasuna eta oinarrizko eskubideak edo horiek jarduera ekonomikoan eta herritarren ongizate fisiko eta psikologikoan dituzten ondorioak, eragin txikiena eta ongizate handiena lortzeko helburuarekin".
Edukiera eta maskarak
Esparru horretan, dokumentuak Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailarekin "aldez aurretik kontrastatutako" neurrien zerrenda bat jasotzen du. Neurri horien artean, besteak beste, edukiera % 50era mugatzea espazio itxietan, publikoetan zein pribatuetan, betiere bertaratutakoek beren artean ezarritako segurtasun distantzia mantentzea bermatuz.
Hala ere, "harreman maila estua" duten pertsona taldeen salbuespena ezartzen du gehienezko kopuru bat gainditzen ez badute. Sei eta zortzi artean proposatzen du.
Proposatutako beste neurrietako bat espazio publiko irekietan egiten diren ekitaldietarako gehieneko pertsona kopuru bat ezartzea da. Kasu horretan, sarrera eta irteeretan pilaketak saihesteko "sartzeko eta husteko baldintzak ziurtatzea ezinbestekoa" dela ohartarazten du, "independenteak izan beharko luketenak".
Esparru barruko mugikortasuna saihestu behar dela ere planteatzen du, eta, horretarako, "espazioen sektorizazioak publiko horiek kudeatzen lagundu lezake".
Sarbideetan tenperatura hartzea, pertsonen artean 2 metroko distantzia ezartzea, sarbideetan zein ekitaldietan bertan, eta espazio itxietan eta egonaldi luzeetan maskarak nahitaez erabiltzea dira dokumentuan jasotzen diren beste irizpideetako batzuk.
Halaber, azaleren garbiketa "errepikakorra" azpimarratzen da. Horretarako, bertaratutakoek ukitzeko joera handiena duten eremu komunak aztertzea proposatzen da (barandak edo barrak, adibidez), eta garbitasuna sustatzea."Jarduera mota dela eta azalera horiek ukitzea saihestezina balitz", soluzio hidroalkoholikoen banagailuak erabili beharko lirateke. Era berean, eskudirutan egindako ordainketak "ahalik eta gehien" mugatzea planteatzen da.
Bestalde, ekitaldi ludikoak eta kulturalak eguneko ordutegietan programatzea gomendatzen da, eta ikuskizunak "ordutegi egokian eta espazio publikoetan" eta terrazak eguneko ordutegietan antolatzen laguntzea gomendatzen zaie udalei. Alde horretatik, gomendioa edariak kanpoko guneetan eta terrazetan eta erabili eta botatzeko ontzietan kontsumitzea da, ez biltzeko eta garbitzeko.
Edari saltokietan eskularruak eta babesgarriak erabiltzea, taberna eta lokal itxietan pixatokiak eta komunak "behin eta berriz" garbitzea eta pixatoki publikoak erabiltzea dira jasotzen diren beste neurrietako batzuk.
Eskumen esparruak
Azken gogoetetan zehazten denez, proposamen horren helburua euskal erakunde publiko guztietako arduradunei "erakunde arteko esparru adostu bat eskaintzea da, Euskal Autonomia Erkidegoaren eremuan erabaki orokorrak hartzeko aukera emango duena".
"Irizpide komunak onartzeak erakunde bakoitzeko arduradunek dagozkien erabakiak hartzea ahalbidetuko du", gaineratzen du.
Hala, proposamenean jasotako ekitaldiek eta jarduerek eskumen eremu desberdin bati eragiten diotela kasu bakoitzean gogorarazi du, eta horietako bakoitzak "dagozkion erabakiak hartzeko ardura" izango duela.
Halaber, pandemiaren eragina "ez dela homogeneoa izan" udalerri batetik bestera gogorarazten du, eta, horregatik, egoera ezberdina dela lurralde bakoitzaren barruan. "Beraz, erakunde bakoitzak, hemen proposatutako esparru orokorrarekin bat etorriz, dagozkion erabakiak hartuko ditu bere lurralde eta eskumen esparruaren barruan", ondorioztatzen du.