Gizartea -
Alarma egoeraren amaiera
Amaitu dira Nafarroan etxeratze agindua eta terrazei ezarritako ordutegi muga
Epaileek baliorik gabe utzi dituzte etxeratze agindua eta terrazak 22:00etan ixteko erabakia. Nafarroako Gobernuak iragarri du ez duela helegiterik jarriko Auzitegi Gorenean.
EITB MEDIA
Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiko Administrazioarekiko Auzien Salak atzera bota du Nafarroako Gobernuak ezarritako gaueko etxeratze agindua, neurria beharrezkoa eta proportzionala ez dela iritzita.
Halaber, Auzitegiak baliorik gabe utzi du ostalaritzako establezimenduetako terrazak 22:00etan ixteko agindua, etxeratze aginduari lotutako neurria delako.
Gauzak horrela, astearte honetan amaitu da etxeratze agindua Nafarroan, eta aurrerantzean terrazak 01:00ak arte egon ahalko dira zabalik, araudi aurruntaren arabera.
Autoak jasotzen duenez, "kale-edana saihesteko kontrolak ez du behar eta ez du eskatzen hain neurri inbaditzailea oinarrizko eskubideetan (edo, behintzat, ez da behar bezala justifikatu beharraren eta proportzionaltasunaren judizioa betetzeko)".
Horri dagokionez, adierazi du kale-edanaren kontrola legeria arrunta aplikatuz egin daitekeela (pandemiaren aurretik egiten zen bezala), eta ez dela beharrezkoa aparteko osasun-legeria aplikatzea ".
Auzitegi Gorenean errekurritu daitekeen autoan, aretoak etxeratze aginduari buruz honakoa dio: "Argi dago neurri hau (Nafarroako Gobernuak beste une batzuetan proposatu dituen neurri guztiak bezala: perimetro-konfinamendua, etab.) eraginkorrak direla (egokitasun-judizioa), batzuk besteak baino neurri handiagoan, baina guztiak eraginkorrak", baina hori "ez da nahikoa Oinarrizko Zuzenbide batean hain neurri murriztailea berretsi ahal izateko".
Zentzu horretan, azpimarratzen du "beharrezkoa dela justifikatzea ez dagoela eragindako oinarrizko eskubideari kalte gutxiago egiten dion beste neurririk, eta neurri hori proportzionala dela ukitutako oinarrizko eskubideari eta haren intentsitateari lotutako helburuekiko. Neurri honetan ez dago beharraren eta proportzionaltasunaren justifikaziorik".
Terrazak ixteko ordutegiari dagokionez, Auzitegiaren ustez, ordutegi-muga horiek "etxeratze aginduaren indarraldiaren testuinguruan baino ez dute zentzurik, gehieneko ordutegiaren muga horien helburua hura betetzea ahalbidetzea baita".
Aretoak eremu pribatuan zein publikoan gehienez sei pertsona biltzeko mugak bermatzen ditu, eta "gune horietan kutsatze ugari gertatzen ari direla" argudiatzen du, "arreta-neurriak lasaitzen diren lekuetan".
Horri dagokionez, adierazi du ez lukeela logikarik espazio publikoan sei pertsona baino gehiagoren bilerarik ezin dela egin esateak, eta, hala ere, egoera dela eta, espazio pribatuan espazio horrek dakarren transmisio-arriskuarekin onartuko litzatekeela pertsonen bertaratze handia eta neurriak konfiantzazko ingurune batean lasaitzea.
Eskubideei eragiten dieten gainerako mugei dagokienez, bereziki kultu-lekuen edukiera mugatzea, "horiek guztiak beharrezkotzat eta proportzionatutzat" jotzen ditu, azpimarratu du Auzitegiak.
Maria Chivitek zuzentzen duen Gobernuak Santos Indurain Osasun kontseilariaren foru agindu baten bidez etxeratze aginduaren neurria, 23:00etatik 06:00etara indarrean zegoena. Nafarroako Gobernuak uste du pandemiari aurre egiteko neurri eraginkorra izan dela urriaren 25ean ezarri zenetik.
Alarma-egoera bertan behera geratuta, oinarrizko eskubideei eragiten dieten neurri guztiek epaileen oniritzia izan behar dute. Foru Gobernuak, dena den, aurreratzeko hautua egin zuen eta auzitegien babesa izan baino lehen ezarri zuen. Atzo Nafarroako Fiskaltzak neurrion inguruko bere irizpidea ezarri zuen: etxeratze aginduaren aurka azaldu zen, baina gainerako neurriak balekotzat hartu zituen.
Chiviteren gobernuak espero zuen Nafarroako Auzitegiak babesa ematea gaueko mugikortasuna murrizteko erabakiari, bilkurak eta jaiak saihesteko (kutsatzeak, hein batean) modu eraginkorra dela ulertuta. Ikusteke zegoen zer erabakitzen zuen epaimahaiak, irizpide ezberdinak baitzeuden. EAEko Auzitegi Nagusiak, esaterako, Jaurlaritzak proposatutako neurri murriztaile guztiak baztertu zituen, baina Valentziako eta Balearretako auzitegiek ontzat eman zituzten erkidego horietako etxeratze aginduak. Kanarietako Gobernuak, Auzitegiaren ezezkoa jaso ostean, Gorenera joko duela iragarri du, azkenik.
Chivite harrituta agertu da, ostalaritzako ordutegia ez mugatzeko erabakiarekin
Bestalde, Maria Chivite Nafarroako Gobernuko presidenteak esan du ebazpena onartzen duela, baina "harrituta" dagoela ostalaritzako terrazak 22:00etan ixteko agindua bertan behera utzi dutelako epaileek.
"Alarma-egoerarik gabe ere mugatu ditugu ostalaritzako ordutegiak eta inoiz ez dugu arazorik izan. Etxeratze-aginduarekin zalantzak izan ditugu, erkidego batzuetan onartu egin dutelako eta beste batzuetan ez. Baina tabernen ordutegiaren harira hartu duten erabakiak harritu egin gaitu, Fiskaltzak berak ere babestu zuelako neurri hori", azaldu du.
Edonola ere, Nafarroako Gobernuak ez du ebazpen horren aurkako helegiterik jarriko Espainiako Auzitegi Gorenean, Javier Remirez bozeramaileak baieztatu duenez.
Gauzak horrela, etxeratze-agindua indargabetuta geratu dela, eta ostalaritzaren itxierari dagokionez, araudi arrunta aplikatuko dela zehaztu du.
Testuinguru honetan, arduraz jokatzeko deia egin die herritarrei. "Ondo goaz, baina orain inoiz baino gehiago ezinbestekoa da denok arduraz jokatzea", azpimarratu du.
Etxarri Aranatz eta Lakuntza perimetralki ixtea babestu dute epaileek
Bestalde, Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak babestu egin du Etxarri Aranatz eta Lakuntza perimetralki ixteko Gobernuak eman duen agindua, datu epidemiologikoak kontuan hartuta, neurri "proportzionala" dela iritzita.
Epaileek azpimarratu dute ez dela etxeko konfinamendua izango da eta posible izango dela udalerri barruan mugitzea eta inguruko errepide eta bideetatik igarotzea. Halaber, kontuan hartu dute itxiera ez dela erabatekoa izango, justifikatutako funtsezko arrazoiengatik herri horietan sartzea edo handik irtetea posible izango delako, hala nola lanera joateko, ikasketengatik, haurrak nahiz adinekoak zaintzeko edo medikuarengana joateko.
Horrez gain, itxialdia "aldi baterako" izango dela azpimarratu dute, osasun egoeraren arabera, neurria luzatzeko edo indargabetzeko aukera baitago.
Bestalde, bertan behera utzi dute udalerri horietan terrazak 21:00etan ixteko agindua, horretarako arrazoirik ez dagoela eta neurri proportzionala ez dela ebatzita.