Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako Segurtasun sailburuak agerraldia egin du Eusko Legebiltzarreko Erakunde, Gobernantza Publiko eta Segurtasunaren Batzordean, Sailak legealdi honetan dituen helburuak aurkezteko.
52.415 delitu salaketa izan dira urteko lehen seihilekoan EAEn. Delitu gehieneko guneak hauek dira: Bilbo, Erandio, Eibar eta Irun. Lau herri horietan 1.000 biztanleko 30 delitu baino gehiago izan dira.
Julian Assange Wikileakseko fundatzailearen hegazkinak Bangkoken geldialdia egin du, askatasun akordio batera iritsi ostean. Dirudienez, australiarrak Mariana Uharteetara (AEB) bidaiatzen jarraituko du.
Ziberrerasoak eta datuen lapurretak ugaritzen ari diren honetan, herritarrak eta enpresa handien bezeroak zein lekutan gelditzen diren aztertu dugu Unai Aberasturi Datuen Babeserako Euskal Agintaritzako buruarekin eta Teknologia Zuzenbidean eta eskumen digitalean aditua den Jon Turrillasekin.
Iberdrola, Decathlon, Ticketmaster, Santander... Luzea da maiatzean zibererasoak izan dituzten konpainien zerrenda. Zerk huts egin du? Nor izan liteke erasoen egilea? Herritarrok zer egin genezake? Devi Yerga kriminologoa eta Maria Ochandorena kriminologo eta ziberdelituetan adituari galdetu diegu
Trafikok aitortu duenez, beste erakunde eta enpresetan bezala, zibererasoak ohiko kontua dira eurenean ere. Autoen, gidarien eta matrikulen ustezko lapurreta detektatu bezain pronto Guardia Zibila, ikerketa abiatu zezan.
Maiatzaren 5ean izan zen erasoa. Bi egun beranduago, maiatzaren 7an, atzeman zuten. Erasoak honako datuei eragin zien: izena, abizenak, NAN zenbakia eta harremanetarako datuak. Hala ere, ez zen bankuko daturik lapurtu.
Zibergaizkileak ustez bere esku izango lituzkeen datuak ez dira sentikortzat jotzen den informazioa, ez baitira banku-kontuak edo posta elektronikoen pasahitzak.
Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak delinkuentzia-memoria argitaratu du, Ertzaintzaren eta 15.000 biztanletik gorako udalerritako udaltzaingoen datuekin.
Delitu konbentzionalen artean, oro har Euskadin urte arteko % 1,1 jaitsi zirenak, deigarria da sexu-askatasunaren aurkako delituen hazkundea ( % 9). Mota horretako delituak % 30,2 igo ziren Nafarroan, 321 izatetik 418 izatera igaro baitziren.
Lapurreta burutu den gailuaren IPa Moldavian kokatzen da, baina "benetako jatorria ezkutatzeko" maniobra bat izan daitekeela baieztatu dute ikertzaileek.
Erasoak otsailaren 6an hasi ziren eta, besteak beste, Eusko Jaurlaritzari eta Eusko Legebiltzarrari eragin zieten. Horien atzean NoName057 taldea dago.
Dirudienez, NoName057 hacker errusiazaleak dira horren erantzule, eta Ukrainan Errusiak egindako erasoaldiaren kontra dauden herrialdeak ditu jomugan. Nafarroako Parlamentuko webgunea ez dago oraindik martxan.
ZIUR Gipuzkoako Zibersegurtasun Industrialeko Zentroko zuzendaria da Maria Penilla. Euskal enpresek, txiki zein handiek, "egunero-egunero zibereraso masibo saiakerak" jasaten dituztela azaldu du, "gero eta sofistikatuagoak". Kontzientziazioaren eta formazioaren garrantzia nabarmendu du Penillak.
Hackerrak Euskal Enplegu Zerbitzuari zerbitzua ematen dion enpresa baten bi zerbitzaritan sartu ziren azaroan, eta 2017tik 2021era bitarteko hainbat erabiltzaileren datuak arriskuan egon daitezke.
Zibererasoa azaroan gertatu zen eta gaur egun "erabiltzen ez diren" bi zerbitzariri eragin zien. Hala ere, baliteke erabiltzaileen datu pertsonalak arriskuan egotea.
2023an kriminalitateak Euskadin izan duen bilakaerari buruz galdetuta, esan du orokorrean delituen igoera ez dela aurreko urteetan bezain nabarmena izan, nahiz eta nabarmendu duen "ziberdelituak" eta "indarkeria matxistarekin lotutako delituak" izugarri igo direla.
EAEko zibersegurtasunerako agentzia berriak hezkuntza zentruekin lankidetzan jardungo du STEAM ikasketak sustatzeko eta sektoreko profesionalen faltari aurre egiteko.
Urtarrilaren 1etik urriaren 31ra bitartean ia 20.000 ziberdelitu salatu dituzte Euskadin, gehienak ziberiruzurrak. Iruzur horien eragin ekonomikoa 26 milioi eurokoa izan daiteke urteko lehen 10 hilabeteetan.
Eusko Jaurlaritzako Segurtasun Sailak jakinarazi duenez, ziberiruzurrak egiteko metodo ohikoenetako bat da webgune faltsuetarako estekak dituzten mezu elektronikoen bidalketa masiboa egitea, denden edo erakundeen mezuak imitatuz, datu pertsonalak lortzeko.
Zibererasoak hauetan du eragina: izenetan, abizenetan, NANeko zenbakietan, posta elektronikoko helbideetan, postako helbideetan eta telefono zenbakietan; abonatuen kasuan, abonuen ordainketak egiten diren banku kontuei ere eragiten die.
Airelineak azaldu duenez, online erosketen ordainketa sistema hackeatu diete, eta gaizkileek bezeroen kreditu txartelen datuak eskuratu dituzte. Bezeroei txartelak baliogabetu eta edozein iruzur salatzeko gomendatu du konpainiak.
Euskal enpresa bati Internet bidez egindako iruzur baten salaketarekin hasi zuen ikerketa Ertzaintzak Gipuzkoan. Ondorioz, hiru pertsona atxilotu eta lau miaketa egin dituzte Sevillan, eta 17 mugikor, material informatikoa eta hainbat banku-dokumentazio atzeman dituzte.
Javier Dieguez Cyberzaintzaren zuzendari nagusiak azaldu du Eusko Jaurlaritza, aldundiak eta udalak barne hartuko dituen lehenengo zerbitzua izango dela.
Igor Unanue S21sec zibersegurtasunean espezializatutako enpresako zuzendari teknikoak esan duenez, Internet bidezko iruzur baten biktima izan bagara, lehenengo, kontu guztiak aldatu behar ditugu, eta, ondoren, salatu.
Guztira, 12.878 ziberdelitu jazo dira, horietako % 89 iruzurrak. Bestalde, ziberasoak % 144 hazi dira, ziberdelitu sexualak % 71, faltsifikazioak % 9, mehatxuak eta jazarpenak % 8 eta sekretuak argitara ematea % 2.
2023ko lehen seihilekoan 12.878 ziberdelitu izan dira, iazko aldi berean baino % 31 gehiago. Horietako gehien-gehienak ziberiruzurrak dira oraindik, eta guztien % 89 hartzen dute.
Administrazio Kontseilua lehenbiziko aldiz elkartu da Arabako Parke Teknologikoan (Miñaon) kokatuko den Agentzia berri honen jarduerari hasiera emateko. Agentzia zuzenduko duen pertsona ez dute oraingoz izendatu.
Guardia Zibilak emakume bat atxilotu du eta gizon bat ikertzen ari dira iruzurra egin izana egotzita. Ustezko gaizkileek birus bat sartu zuten garraio-enpresaren ekipo informatikoan.
"Juice Jacking" deitzen da eta gure mugikorretik informazioa lapurtzeko teknika bat da. USBarekin kargatzen jartzen ditugunean, hackerrek gure informazioa lapurtzeko erabiltzen dute.
Sektore publikoan eskaintzen duen babesa herritarrei eta enpresei zabaldu nahi die exekutiboak. Izan ere, asko igo dira delitu informatikoak; azken hiruhilekoan % 22.
Dena dela, iaz izandako delituen % 85 presentzialki egin ziren. Delitu motari dagokionez, % 10 pertsonen kontrakoak izan ziren, eta horietatik gehienak emakumeen kontrakoak.