Gaur eta bihar, besteak beste, pobreziari eta goseari aurre egiteko mundu mailako aliantza bat adostea espero dute goi mandatariek. Klima larrialdia mahai gainean izango duten gaietako bat izango den arren, ez da uste aurrerapausorik egotea zentzu horretan.
Goi-bileraren lehen jardunaldian, Brasilek 2035erako gas kutsagarrien isuriak "% 67" murrizteko helburua ezarri du, eta Kanadak iragarri du garapen bidean dauden 25 herrialdetan ekintza klimatikoko proiektuak finantzatzeko plataforma bat jarriko duela martxan.
Azerbaianen gaur hasi den COP29 goi bilerari begira,Elisa Sainz de Murieta BC3 klima aldaketarako euskal agentziako ikerlariak onartu du Donald Trumpek Estatu Batuetako hauteskundeak irabaztea ez dela berri ona. Eta ohartarazi du Parisen finkatutako helburuak atzeratzea porrot handia litzatekeela.
Gaur hasi eta azaroaren 22ra bitartean egingo da batzarra, Bakun. Parte hartuko dutenen izenak baino, egongo ez direnenak nabarmendu dira. Parisko Akordioan finkatutako konpromisoa betetzeko neurriak eta horretarako dirua izango dira, beste behin, mahai gainean izango dituzten helburuak.
Nazio Batuen Garapenerako Programaren arabera, mundu mailako inkesta bat egiteaz arduratzen dena, herritarrek nahi dute beren liderrek "presaz eta ausardiaz jokatzea, klima-krisiaren aurka borrokatzeko".
Copernicuseko Klima Aldaketaren Zerbitzuak gaur zabaldutako txostenaren arabera, industriaurreko garaiarekin alderatuta (1850-1900), 1,61 ºC igo zen apirileko batez besteko tenperatura.
Klima aldaketa aztertzen duen Coppernicus txostenaren arabera, 2023. urteak albiste txarrak ekarri ditu. Egunen erdia industriaurreko mailan (1850-1900) baino 1,5 gradu gehiago izan ditugu. "Seguruenik 100.000 urtean izan diren tenperaturarik altuenak izan dira", adierazi dute.
BC3 zentroko ikerlaria Dubaitik etorri berria da. Bere hitzetan, COP 28 klimaren goi bileran "ahal den testua adostu dute". Iritzi dio baduela garrantzia adostutako testuan lehen aldiz erregai fosilen desagertzerako bidea markatzeak: "Testuak seinaleak bidaltzen ditu eta hori ondo dago".
Presidentetzak proposatutako azken zirriborroa onartu dute herrialdeek. Adostutakoa lehen proposamena baino harago doa (erregaiok "murriztea" planteatzen zuen), baina ez du erregai fosilei azkena ematea proposatzen. Dena den, inoizko konpromisorik handiena erdietsi dutela nabarmendu dute.
Akordioak dei egiten die estatuei erregai fosiletatik urruntzeko trantsizio bati ekiteko, "modu ordenatu eta ekitatiboan, hamarkada kritiko honetan ekintza azkartuz, 2050ean zero emisio garbiko helburua lortzeko".
Dubaiko Klima Goi-bilerako presidentetzak aldeei aurkeztu dien azken zirriborroan jasotzen da. EBren hitzetan, proposatutako testua "guztiz onartezina" eta etsigarria da. Era berean, ekologistek anbizio klimatikoa "nabarmen murriztea" kritikatu dute.
Italiako hiri nagusietako (Venezia, Erroma eta Milan) ubide eta ibaietako ura berde fluoreszentez tindatu dute ekintzaile klimatikoek, Italiako Gobernuak eta Dubaiko COP 28 goi-bilerak klima-aldaketari aurre egiteko proposamenik ez dutela egin salatzeko.
Hala esan du azaroaren 21ean grabatutako bideo batek sortutako eztabaidaren ostean. Bideo horretan, erregai fosilak uzteak berotze globala 1,5 gradura mugatzeko helburua lortzera eramango duen zientziarik ez dagoela adierazi zuen.
Klima eta Osasun Adierazpenarekin bat egin dute AEBk, Europar Batasunak eta Japoniak; ez, ordea, munduko bi nazio populatuenek, Txinak eta Indiak. Osasuna babesteko emisioak eta kutsadura murriztu beharra aipatzen du testuak, ez haatik erregai fosilak amaitu beharra.
"Negutegi efektuko gasen isuri garbia zerora jaisteko, tenperaturaren gorakada 1,5 ºC-ra mugatzeko eta Garapen Iraunkorreko Helburuak betetzeko" egin dute ituna 20 herrialdek baino gehiagok.
Estaturik gabeko 40 naziotako gobernuek eskatu dute ekintza klimatikoa gobernantza-maila guztietan modu integratuan jorratzea. Aitor Aldasoro Ingurumen Jasangarritasuneko sailburuordea eta Adolfo Uriarte Natura Ondare eta Klima Aldaketa zuzendaria dira Eusko Jaurlaritzaren ordezkariak Dubain.
Herrialde bakoitzak CO2 isuriak murrizteko hartutako neurrien berri eman beharko du, besteak beste. Izan ere, gailur honen helburua da 2015. urtean ezarritako helburuarekin aurrera egiten jarraitzea, hau da, mende honen amaieran igoera termikoa 1,5 gradu zentigradutara mugatzea.
11 eta 24 urte bitartean dituzten gazteek Giza Eskubideen Europako Auzitegian salatu dituzte herriak. Klima-aldaketaren aurka ez dutela behar adinako neurririk hartzen diote, eta euren giza eskubideak urratzen dituztela, besteak beste, bizitzeko eskubidea.
Nazio Batuen Erakundeko idazkari nagusia oso kritiko agertu da isuriak zerora murriztea helburu duen ekonomia eredu baterako trantsizio energetikoa "blokeatzen saiatu" diren konpainia handiekin.
Iñigo Urkullu lehendakariak asteazken honetan Nazio Batuen aurrean deitoratu du 2023an Garapen Iraunkorreko Helburuen (GJH) betetze-maila okertu izana, eta "hitzetatik ekintzetara pasatzeko" deia egin du. "2030 orain da edo ez da izango", ziurtatu du.
Fenomeno horrek tenperaturen hazkundea, lehorteak eta prezipitazioak dakartza mundu mailan. Oraingoz, ezin da jakin nolako intentsitatea eta iraupena izango duen.
Aitor Urresti energia adituak uste du erregai fosilei lotutako lobby-ek izugarrizkoa presioa egin dutela COP27an eta goi bileratik atera den emaitza etsigarria izan dela. Entzuleek energiaren inguruan dauzkaten zalantzei ere erantzun die Amaraunan.
NBEko aditu paneleko euskal ikerlariak dio etsipena haundituz doala COP 27 bileren ondoren. Ezkortasuna errealitatekin borrokatzeko deia egin du hala ere: "Ez da berdina 1,5 gradu edo 2 berotzea planeta. Eta honela jarraituz gero, 2,5 gradu gehiagora igoko gara erraz, baita gurean ere"
Eusko Jaurlaritzako aholkulariaren ustez, espektatiba eta anbizio gutxirekin hasi zen COP27 klimaren goi bilera. Isurien murrizketetan mugarik ezarri ez izana kritikatu du Goenagak.
Nazio Batuen Klima Aldaketaren Biltzarrak funts berezi bat sortzea onartu du, klima aldaketarekiko kalteberak diren herrialdeak pairatzen ari diren ondorioei aurre egiteko.
Nazio Batuen bilera iritsi da amaierara igande goizaldean, eta gailurraren luzapenean etorri dira akordio gazi-gozoak. Kalte klimatikoen funtsa onartu da, klima aldaketaren ondorioak gehien jasaten ari diren herrialdeei pairaturiko galerak ordaintzeko. Hainbat puntu, ordea, zehazteko daude oraindik.
Nazio Batuen Klima Aldaketaren Biltzarrak funts berezi bat sortzea onartu du igande honetan, klima aldaketarekiko kalteberak diren herrialdeetako kalteak estaltzeko.
Europak mahaitik altxatzeko mehatxua egin du, igoera termikoa 1,5 gradura mugatzeko helburuari eusten ez bazitzaion. AEB eta Txina berriro negoziatzen ari dira.
Polizia herritarrak kontrolatzen ari da kalean, eta taxietan jarritako kameren bitartez espioitza egiten ari dira. Dena dela, mugimendu ekologistak protesta txikiak egiteko koordinatzen ari dira, larrialdi klimatikoaz eta gailurraren balizko porrotaz ohartarazteko.
Egipton abian den klimaren goi bileran, mundu osoko agintariek hitza hartzen jarraitzen dute gaur ere, eta mahai gainean helburu bera: konpromiso klimatikoak eta krisi energetikoak uztartzeko erronka.
Munduko lider nagusiak Egiptoko Sharm el Sheij hirian daude, COP27an parte hartzeko. Goi-bilera horretan, herrialde kutsatzaileenetako batzuek ez dute parte hartuko, Errusiak edo Txinak, esaterako.
COP27 NBEren klimari buruzko goi bileran, Europar Batasunak "ahal den guztia" egin nahi du mendearen amaieran Lurra 1,5 gradu baino gehiago berotu ez dadin.
Oso uda lehorraren ostean, aurtengo udazkenak ez du ohikoekin zerikusirik. Mundura begira ere, hainbat fenomeno izan dira aurten. Nazioarteko gobernuek larrialdi klimatikoa izan dute hizpide igande honetan abiatu den COP27 goi bileran.