Mohamed Ali da hildakoa, eta Gazuaniko tailer mekaniko batean egin zuen lana. Sahara mendebaldean laguntza humanitarioa emateko ibilgailuak egokituz laguntzen zien gobernuz kanpoko erakundeei.
Pandemiak saharar errefuxiatuen kanpalekuetara egiten diren bisitak gelditu zituen, bost urtez. Marokok euren lurraldetik bota zituen sahararrek ezinbesteko dute nazioartearen laguntza.
Dajla errefuxiatuen kanpamentuan 350 familia ebakuatu behar izan dituzte euri erauntsiak harrapatu eta gero. Urak etxebizitzak bakarrik ez, bertako erietxea eta ikastetxea ere suntsitu ditu. 2015etik ez zutela halako uholderik. Orduan, 25.000 saharar gelditu ziren etxerik gabe.
1994ko abuztuaren 28an, bi gazte saharar txalupa batean iritsi ziren Fuerteventurara, eta, jakin gabe, Europara modu irregularrean sartzeko itsas bide nagusietako bat zabaldu zuten. Kanarietako Bidea ez da migratzaile gehien ekartzen dituen bidea, baina bai hilgarrienetako bat.
Europar Batasunak bere jarrera bateratuari eusten dio, hau da, NBEko idazkari nagusiari eta Mendebaldeko Sahararako mandatariari babesa adierazi die, eta irtenbidea Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluaren ebazpenen araberakoa izan behar dela azpimarratu du.
ETBren elkarrizketa batean, Fronte Polisarioak Macroni erantzun dio Frantziak Mendebaldeko Saharako gatazkan izandako norabide aldaketaren ondoren. Fronte Polisarioak Euskadin duen ordezkariaren ustez erabakiak konponbidea lortzea oztopatzen du, eta Marokoren okupazioa legeztatzen saiatzen da.
Aljeriak Parisen duen enbaxadorea "berehala" erretiratuko duela iragarri du. Fronte Polisarioak gogorarazi duenez, "Mendebaldeko Sahararen oraina eta etorkizuna saharar herriak erabakiko du, ez Frantziak edo beste edozein estatuk".
Casilda Iturrizar parkean, hainbat jolas eta jarduera izango dira gaur, egun osoan zehar, familian gozatzeko. Bi aste bete dira Saharatik etorritako adingabeak Bilboko aireportura iritsi zirenetik, eta, familiek esan digutenez, ezin izan dira hobeto egokitu.
Ekainaren 23tik Loiuko aireportuan atxikita izan ostean larunbatean aske utzi duten gaztea Poliziaren aurrera joan beharko da bihar egoera "erregularizatzeko".
EITBri emandako elkarrizketa batean, Mahmoudik Loiuko aireportuan egun hauetan bizitakoa kontatu du Hassana Aalia lagunaren laguntzarekin. Aalia ere saharar aktibista da, eta biziarteko kartzela-zigorra ezarri zioten Marokon protesta batean parte hartzeagatik. 2016an lortu zuen nazioarteko babesa.
Zehar-Errefuxiatuekin erakundeak azaldu duenez, gazteak "oso profil nabarmena du, Agadirren Zuzenbideko ikasle den 23 urteko gazte aktibista batena, ondo oinarritutako eta dokumentatutako jazarpen-historia batekin".
Auzitegi Nazionalak errefusatu egin du kautelazko neurriak hartzea, gazte sahararrak asiloa ukatzearen aurka jarri zuen helegitearen ondoren. Beraz, Polizia Nazionalak aurreikusitakoaren arabera, Tangerrerako hurrengo hegaldian deportatuko dute, ostiral arratsaldean. Gazteak gose-greba hasi du.
Aurreikusi baino beranduxeago iritsi dira, baina Euskal Herrian dira jada, uda gurean pasako duten Saharako haurrak. Ia 200 umek desertuko bizi-baldintza gogorretatik, tarte batez, behintzat, ihes egiteko aukera izango dute uda honetan.
Txernobyl eta Oporrak Bakean elkarteek behar baino izen emate gutxiago izan dituzte aurtengo kanpainan. Bigarrenaren kasuan, behar dituzten 300 harrera familietatik erdia lortu dute soilik.
Saharako Errepublika Arabiar Demokratikoaren Lagunen Elkarteak Gipuzkoan eta Bizkaian bildutako 100 tona laguntza daramate lau kamioitan Tindufeko kanpamentuetara. Gehiena janaria da, baina emakumeentzako higiene produktuak ere daramatzate.
Programa honen bitartez, haur sahararrek uda basamortutik eta errefuxiatu kanpamentuetatik kanpo pasatzeko aukera dute, eta euskal familiek bi hilabetez laguntza eman eta beste kultura batekin elkarbizitzeko aukera.
Kristina Berasain kazetariak saharar herriaren inguruko liburua eta diskoa kaleratu ditu: "Sahara, herri bat erresistentzian" izena du. Testigantzekin osatu du liburua, eta diskoan berriz, Saharako eta Euskal Herriko kantariek hartu dute parte. Euskaraz, gaiaz kaleratutako lehenengo liburua da.
Ume zirela etorri ziren Euskal Herrira, baina Salma eta Embarka Ahmed ahizpa birkiek ez dute etxeko hizkuntza galdu nahi. Hassania hitz egiten dute, Mendebaldeko Saharan nagusi den hizkuntza. Euskal Herrian errotuta egon arren, hassaniari eutsi nahi diote.
2020ko azaroan, Polisarioak hautsitzat jo zuen Marokorekin 1991n sinatutako su etena, gerra egoera dekretatu zuen lurralde osoan, eta herrialde horri egotzi zion Gergerateko mugan egindako erasoaren ondorioen erantzukizuna.
Eli Eizagirre haur saharrarak Euskal Herrira ekartzeaz arduratzen den elkarteko arduraduna da Gipuzkoan. Tolosan hartu gintuen, tren geltoki ondoko parke batean. Han zeuden berarekin bere etxean uda pasa duten hiru haur saharrak, "Oporrak bakean" programaren baitan etorriak.
Larunbat honetan, goizeko 10:00etan, Sahararekin solidarioa den karabanak Tindoufeko (Aljeria) errefuxiatuen kanpamenduetarako bidea hartu du Laudiotik (Araba). Guztira, 40 tona elikagai eta premiazko beste ondasun batzuk eramango ditu.
Espainiako gobernuburuak Diputatuen Kongresuan azaldu duenez, urteko lehen hiruhilekoan Ceuta eta Melillara eta Kanarietara iritsitako migratzaileen kopurua % 78 eta % 63 jaitsi da, hurrenez hurren.
Udan Saharako haurrak Euskal Herrira ekartzen dituen elkartea kezkatuta dago, azken aldian gero eta familia gutxiago animatzen direlako haur hauek etxean hartzera. Horregatik, deialdi berezia egin dute.
Iñigo Arratibel nazioarteko adituak azaldu dizkigu Fronte Polisarioa Aljeriako errefuxiatuen kanpamentuetan asteartea bitartean egiten ari diren bilkuraren gako nagusiak.
"Yaalah" elkarteko presidentea da Josu Etxaburu. Zortzi eguneko bidaia egin dute Aljerian dagoen 'Bir Ganduz' saharauiar errefuxiatuen kanpamentu batera eta emakumeen etxea inauguratu dute. (Elkarrizketa osoa Nahieranen)
Mohamed VI.aren arabera, Espainia "diferendoaren jatorria eta errealitatea ondo ezagutzen duen" auzoko herrialdea da. Erregeak beste herrialde batzuei eskatu die beren jarrera argitzeko.
Gaur goizean heldu dira Loiuko aireportura uda Euskal Herrian pasatuko duten ume sahararrak. Guztira, 300 neska-mutil heldu dira eta, azken bi urteetan ezin etorrita egon ondoren, emozioak borborka izan dituzte. Harrera-familien eta elkarteen poztasuna ere nabaria izan da.
Aurten, inoiz ez bezala, ez aurrera ez atzera dago horretarako Madrilgo Gobernuak ematen duen baimena. Beldur dira, Madrilen eta Rabaten arteko harreman berrien ondorio ote den, eta zein izango den, azkenean, bere eragina.
Kanpo ministroak adierazi du neurri horren ondorioak "zehatz-mehatz aztertuko" dituztela. Aljeria ez da Munduko Merkataritza Antolakundeko (MMA) kide eta, hortaz, kasu honetan ezin da mekanismo hori baliatu.
Eric Mamer Europako Batzordeko bozeramailearen ustez, Aljeriak duela ia bi hamarkada Espainiarekin adostuta zeukan adiskidantza ituna bertan behera uztea "oso kezkagarria" da.
Aljeriak harremanak hautsi ditu Espainiarekin, Pedro Sanchezen Gobernuak Marokoren alde egin duelako Mendebaldeko Saharako gatazkan. Hala ere, Espainiako Gobernuak ziurtatu du herrialde horrekin elkarlanean jarraituko duela.
Rabatek proposatutako autonomia "zilegi ez den legez kanpoko formula" bat dela azpimarratu du Aljerrek, "egintza burutuen" politika koloniala planteatzen duelako, "argudio faltsuen" bidez.
Halaber, Ceuta eta Melilla "Espainiako lurraldeak" direla esan du. Espainiako Gobernuko presidenteak beste behin defendatu du Marokok Sahararako duen autonomia plana dela gatazka konpontzeko "oinarririk sendoena, sinesgarriena eta errealistena".