Lehen ministro ohiak Parlamentuan emandako bertsioak aztertu ditu batzordeak, eta ondorioztatu du, egia ez esateaz gain, berariaz ibili zela gezurretan. Johsonen arabera, "txostenean esandakoak zaborra dira, gezurra".
Txosten independente batek ondorioztatu duenez, Richard Sharpek ez zuen balizko interes gatazka horren berri eman lehen ministro britainiarrak kargurako proposatu zuenean, eta, hortaz, kargu publikoak izendatzeko arauak urratu zituen.
Alderdi Kontserbadoreko buruzagi eta Gobernu britainiarreko lehen ministro Rishi Sunak aukeratzea lorpen garrantzitsua izan da Erresuma Batuan ez ezik, etorkin kopuru handia duten Europako herrialdeetan ere bai.
Ekonomia ministro ohi Rishi Sunak da Erresuma Batuko hurrengo gobernuburu izateko faboritoa, Penny Mordauntek, beste hautagaiak, oraingoz ez baitu nahikoa babesik jaso. Mordaunt ehun bermera heltzen ez bada, gaur bertan izan daiteke Sunak Erresuma Batuko lehen ministro berria.
Hainbat hedabideren arabera, BBC tartean, Sunak da faborito 133 toriren babesarekin. Boris Johnson legoke bigarren postuan 55ekin eta, azkenik, Mordaunt, 23rekin.
Johnson oporretan zegoen Kariben, baina goizean Londresera itzuli da, eta ikusmina sortu du. Lehen ministro kargurako 46 abal ditu dagoeneko, inkesten arabera.
Hala ere, Penny Mordaunt Komunen Ganberako buruzagi kontserbadore eta Defentsa ministro ohia izan da bere alderdiko barne-hauteskundeetarako hautagai izateko asmoa baieztatu duen lehena.
Ukrainako inbasioan Errusiak duen ardura alde batera utzi gabe, Ameriketako Estatu Batuak eta Erresuma Batua dira interesatuenak gerra luzatzen, EHUko Zientzia Politikoetako Saileko irakasle eta nazioartean aditu Asier Blasen iritziz.
Elisabet II.ak Downing Streeteko 10. zenbakiko maizter berria gonbidatu du kargua onartzera, horrela botere-eskualdaketari amaiera emanez, eta Trussi gobernu berri bat osatzeko eskatu dio.
Goizean, Balmoralgo gazteluan (Eskozia), dimisioa eman dio Elisabet II.ari Boris Johnsonek eta ondoren eman dio kargua Liz Trussi. Elisabet II.a erregina denetik, Liz Truss 15. lehen ministroa da
"Hauxe da dena, lagunok", esan du hitzaldiaren hasieran. Gobernuko buru izan denak urte hauetan guztietan egindako lana ere azpimarratu du, eta, gerora, Eskozian Elisabet II.a erreginarekin bildu da, lehen ministro berriari lekukoa emateko.
Hala, orain arte Kanpo Arazoetako ministroa izan denak Johnson ordezkatuko du, primarioetan gailendu ostean. Downing Streeten egongo den hirugarren emakumea izango da, Margaret Thatcher (1979-1990) eta Theresa May (2016-2019) alderdi bereko hiru kideen ondoren.
Babes kopururik handiena bildu dituelakoan, Erresuma Batuko lehen ministro kargua hartuko du asteartean. Orduan, Downing Streeteko bulegotik bere lehen hitzaldia eskainiko du, eta ministroak izendatzen hasiko da.
Ukrainako gerrak kostu handiak eragiten ditu eta egoera okertu daiteke Errusiak Europarako gas horniketa guztiz mozten baldin badu. Egoera horretan merkataritza gerra bat aliatuen artean erabat sentsugabea litzateke, baina, dirudienez, Erresuma Batua eta Europar Batasuna bide horretara doaz.
Lehen ministro britainiarrak asteazken honetan eman du azken hitzaldia Erresuma Batuko Komunen Ganberan, eta 'Terminator 2' pelikulako esaldi mitikoa erabiliz amaitu du.
Ekonomia ministro ohiak eta Merkataritzako Estatu idazkariak 101 eta 83 boto lortu dituzte osteguneko bozketan. Bost izangaik jarraitzen dute Jonhson ordezkatzeko norgehiagokan.
Rishi Sunak Ekonomia ministro ohia izan da bozkatuena Boris Johnsonen lehen ministro kargua hartzeko prozesuan egin den lehen bozketan. Hautagaietako bi lehiatik kanpo geratu dira, gutxieneko babesa eskuratu ez dutelako.
Asteazken honetan lehen bozketara aurkeztuko diren zortzi izangai daude. Gutxienez 30 diputatu kontserbadoreren sostengua behar izango dute. Uztailaren 22rako, hurrengo asteko ostiralerako, bi izangai baino ez dira geratuko.
Prozesua azkartzeko, barne-hauteskundeetarako arau berriak adostu dituzte, hala nola 20 diputatu toryren babesa izatea hautagaitza aurkeztu ahal izateko. Gainera, lehen bozketan 30 boto lortzen ez dituztenak kanporatuta geldituko dira. Asteazken eta ostegunean egingo dira lehen bozketak.
Nadhim Zahawik bere hitza eman du, aukeratua izanez gero, hartuko dituen neurrien artean familiei eta enpresei zergak murriztea izango dela, defentsa-gastua handituko duela eta Hezkuntzan erreformak aplikatuko dituela.
Sunakek "konfiantza berreskuratu, ekonomia berreraiki eta herrialdea berriz batu" nahi du. "Zintzotasuna, seriotasuna eta ausardia" agindu ditu aurkezpen bideo batean, Erresuma Batuaren "erronka handiei" aurre egiteko.
BBCren arabera, Jeremy Hunt 2019an Johnsonen aurka lehiatu zuenak bere hautagaitza plazaratu lezake aurki. Rishi Sunnak finantza ministro izandakoa goraipatu dute gaur,berriz, "The Times" egunkarian.
Boris Johnsonen dimisioaren ondoren, Alderdi Kontserbadoreak buruzagi berri bat bilatzeko barne prozesuari ekingo dio. Prozesu horretan, lehenik eta behin, hautagaitzak aurkezteko aldi bat irekiko da. Hautagaiek, aurkeztu ahal izateko, beste bi diputatu kontserbadoreren babesa izan beharko dute.
Gogoz kontra eta "dimisioa" hitza esan gabe, Boris Johnsonek kargua utziko du. Orain, tory-ek erabakiko dute nor izango den alderdiaren eta Gobernuaren buru. Johnsonek aitortu du mina eta tristura duela kargua utzi behar izateagatik.
Boris Johnson, 58 urterekin, lehen ministro izan da hiru urtez. 2019ko hauteskunde orokorrak irabazi zituen, politikari oso ezaguna zenean. Orduan, gehiengo zabala zuen, baina pandemiak aurrera egin ahala, bere sinesgarritasuna bertan behera geratu zen sortu zituen polemikengatik.
Alderdi Kontserbadoreak barne-prozesu bat hasiko du hurrengo liderra aukeratzeko. Bozketa sekretuen bidez, hautagaitzak ezabatuko dituzte banan-banan, bi bakarrik geratu arte. Bi finalista horietatik aterako da hurrengo liderra. Hasi dira hautagaien izenak ateratzen.
Erresuma Batuko lehen ministroak Alderdi Kontserbadoreko buruzagitza utzi du, eta gobernuburua izateari ere utziko diola esan du Downing Streeteko 10. zenbakiko egoitzan egindako agerraldian. Alderdiak berehala hasiko du lider berria hautatzeko prozesua.
Boris Johnsonek onartu duenez, bere alderdikideek "argi eta garbi" uste dute Alderdi Kontserbadoreak "buruzagi berri bat" izan beharko lukeela, eta, beraz, herrialdeak, "lehen ministro berri bat".
Dimititzeko asmorik ez duela argi esan du bere gaurko agerraldian Erresuma Batuko lehen ministroak, baina presioari eusten lanak izango ditu. Bere hurbilekoek eskatu diote gaur arratsaldean kargua uzteko, eta bakarrik geratzen ari da.