Gainera, Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoa Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailarekin bilduko da, kontsumitzeko urekin lotuta gertatzen diren gorabeheren berri emateko neurri gehigarriak era koordinatuan nola hartu aztertzeko.
"Erreserben hazkundeak azken hiru hilabeteetako murrizketak malgutzea, larrialditik ateratzea eta murrizketen zati bat bertan behera uztea ahalbidetzen du, baina lehortea ez da amaitu", iragarri du Patricia Plaja Kataluniako Gobernuko bozeramaileak.
Kataluniako zenbait urtegi egoera larrienetik atera dira azken egunotan. Barnealdeko urtegietan % 21,2raino igo da bildutako ur kopurua, duela astebete baino hiru puntu gehiago. Bartzelonan, Sau urtegia hutsik zegoen ia, eta %12,1an dago orain, eta Sequedakoa %26,69an.
Hiriburuko portuan gatzgabetzeko makina flotatzaile bat jarriko du Kataluniako Gobernuak, eta 14,4 hektometro kubiko ur geza emango ditu urtean, metropoli-eremuko urteko kontsumoaren % 6.
Udan, euskal herritar askok Katalunia aukeratuko dute oporretarako. Turismoari begira, Generalitateak ezarri duenez, larrialdi-eremuetan, turismo-establezimenduek 100 litro baino ezingo dituzte kontsumitu plaza bakoitzeko, ur-eskasia kudeatzeko ahaleginean.
Igerileku publikoak ekainaren 24an ireki, eta irailaren 1ean itxiko dituzte, eta ureztatze lanei dagokienez, 23:00etatik 24:00etara egin beharko dira, kontsumoa eta ur-ihesa kontrolatzeko, ia euririk egin ez duen neguaren ostean.
1989ko lehortea inflexio-puntu izan zen uraren kudeaketan. Ordutik hona ura aurrezteko eta ur-galerak saihesteko lan handia egiten dute Ura partzurergoek eta udalek. Horietako batzuk ezagutu ditugu, apirilean Donostian egingo den uraren nazioarteko Water Loss kongresu handiaren atarian.
Kanilako ura ez da edangarria nitratoak dituelako Legarda, Artatza, Mandoia eta Gereña kontzejuetan. Amvisa Gasteizko Udal Ur Zerbitzuak botilako ura eraman die 120 bizilaguni, arazoa konpondu bitartean.
Irati Fernandez Urizar Uholdeen Prebentziorako Teknikariak adierazi duenez, EAEko urtegien egoera ona da. "24 ordu hauetan Ullibarri eta Urrunaga urtegiek metatu duten urarekin Gasteizko ur-hornidura bermatuta dago urte baterako", gaineratu du.
Ullibarri Ganboakoa ura askatzen hasi da bart, % 89ko mailaraino. Añarbekoa % 90,13an egon da, eta hustu egingo dute egunean zehar. Nafarroan ere, bete-beteta daude urtegiak: Esakoa % 95ean.
Azken hilabeteetan Arabako Errioxan izan den prezipitazio baxuak neurriak hartzera behartzen ditu erakundeak. Azken hiru hilabeteetan, 59L/m2-ko euria baino ez du egin Guardian.
Donostiako Udalak jakitera eman duenez, Trantsizio Ekologikorako Ministerioaren ingurumen-inpaktuaren aldeko txostena jaso du. Urtegia Donostia hornitzeko eraiki zen, baina duela 40 urte baino gehiagotik ez da erabiltzen.
Europako Espazio Agentziaren Mars Express zundak 20 urte daramatza Marte esploratzen, eta baieztatuko balitz, planeta gorriaren ekuatorean aurkitutako ur kantitate handiena litzateke.
Datuek hazkunde nabarmena adierazten dute duela urtebete bildutakoen aldean, eta azken hamakadako batez bestekoa ere hobetzen dute. Esako urtegia, adibidez, edukieraren % 83,22 da, eta iaz, berriz, % 29,08.
Uda honetan kezka handia zegoen urtegiak inoiz baino hustuago zeudelako. Hala ere, azken egunetako euri-jasek eta 1961az geroztiko udazkenik euritsuenak bete egin dituzte.
Eugiko urtegia, esaterako, ostiralean % 84 zegoen beteta, eta une hauetan % 91raino iritsi da. Gainontzeko presei erreparatuz gero, uraren maila ez da horrenbeste igo, pare bat puntu, baina, pare bat egunetan.
Tarragonako Penedes Beheko hainbat herrirentzat, esaterako, lur azpian aurkitu dituzten ur putzuak ezinbesteko irtenbide izaten ari da inoiz baino ur eskasia handiagoa duten urte sasoi honetan.
Ur Partzuergoak atzo egindako deiari erantzunez, Bermeok kaleak ureztatzeko zerbitzuak eten ditu eta herritarrei igerilekuak ez betetzeko eskatu die. Mundakak, bestalde, iturriak itxi ditu, eta hainbat jarduera (ureztatzea, igerilekuak betetzea edota autoak garbitzea) debekatu.
Busturialdeko ur kontsumoa mugatu ondoren, Ur Partzuergoak adierazi du egoera iazkoa baino hobea dela eta segundoko 130 litroko tartea dagoela larrialdi-egoerara iritsi arte.
Hektor Orbe Bilbao Bizkaia Ur Partzuergoko Ekimen eta Estrategia Garapeneko zuzendariordeak esan du zonaldeko egoera, oraingoz, 2022ko udakoa baino hobea dela. Busturialdea alerta egoeran sartu da aste honetan, baina tartea dago larrialdi gunera iritsi arte.
Nahitaezkoak ez diren jardueretan kontsumoa murrizteko neurriak eskatu dizkie erakundeak, besteak beste, kaleak garbitzean, lorategiak ureztatzean edo igerilekuak betetzean. Argudiatu duenez, eskualdeak ez dauka ura biltzeko azpiegiturarik eta baliabide propioen bidez hornitzen da.
Kantauri isurialdean, aldiz, euri gehiago egin du, eta hori nabari da Ordunteko eta Añarbeko maila altuan, edukieraren % 95ean eta % 85ean baitaude urtegiok, hurrenez hurren.
Goizaldean, zementuz bete dituzte golf-zelai batzuetako zuloak, eta ondorengo mezuak zioten pankartak zabaldu dituzte: "Adi: lehortea! Golf-zelaia itxita, justizia klimatikoa dela eta" edota "Ura guztion ondasuna da".
Soilik hiru hondartzak jaso dute “bikaina” ez den kalifikazioa: bik “ona” jazo dute eta besteak “eskasa”. Uraren kalitatea astero aztertuko dute, horren bilakaera ikusteko.
Krispiñako (Gasteiz) araztegia da Euskadin hondakin-ur gehien arazten eta berrerabiltzen duena. Uda garaian, araztutako uraren erdia inguruko lursailak ureztatzeko erabiltzen da. Beste % 5 planta hozteko berrerabiltzen dute. Hamabost ordu behar izaten dira batez beste arazte prosezua egiteko.
Lehorte egoerak Ebro ibaira garamatza: Erriberan eta Zaragozan ikusi ditugu ibaiak jasan dituen aldaketak. Iberiar penintsulako emankorrena da, baina inoiz baino ur emari kaxkarragoa dauka. Etxeetako eta lehen sektoreko ur kontsumoaren eredua aztertu dugu.
Arabako Uribarri Ganboa eta Urrunagako urtegiek edukieraren % 74,5 eta % 76,8 dute beteta, hurrenez hurren. Bestalde, Añarbeko ur-mailak ere gora egin du euriteen ondorioz, eta edukiera osoaren % 89ra iritsi da. Nafarroako urtegien ur-maila, aldiz, ez da edukieraren % 50era iristen.
Datozen hilabeteetan prezipitazio gutxi egingo duelakoan, eta udan izango den ur gabeziari aurre egiteko, "arduraz" jokatzeko eskatu die bizilagunei, eta lorategiak ez ureztatzeko eta igerilekuak ez betetzeko.
Ur eskasia dela eta, buztin-lurretan eraikitako etxeetan arrakalak agertu dira, lurren mugimenduengatik. Ez da fenomeno berria, baina gero eta etxe gehiagotan ari dira agertzen kalteak.
Itziar Gomez Landa Garapeneko eta Ingurumeneko kontseilariak emandako datuen arabera, sikateak Erriberako eta Nafarroa Erdialdeko lehorteko laboreen 40.000 hektareari eragin die dagoeneko.
Lehorte egoera larria da Katalunian eta Generalitateak plan berezia ezarri du azken asteetan. Abian jarritako neurrien artean, igerileku partikularrak betetzeko debekua. Herri batzuetan bereziki zorrotz kontrolatzen ari dira: Begur herrian, Udaltzainak prismatikoekin ibiltzen dira zelatatze lanetan.