Errioxako Ardoa

Radio Vitorian egindako elkarrizketan Eusko Jaurlaritzako Nekazaritza eta Arrantza sailburuak adierazi duenez, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiaren epaiaren aurkako kasazio-errekurtsoa aurkeztea juridikoki aztertzen jarraitzen dute, 'Arabako Mahastiak' markaren sustatzaileekin batera.

Basque Wine markak eta Eusko Jaurlaritzak Asiako herrialdean abiatutako proiektuan 22 upeltegitako txakolina, sagardoa eta Arabako Errioxako ardoa eskaini dituzte.

ETS musika-taldeak eskainitako pregoiaren ostean, egun gutxi barru hasiko den mahats-bilketaren lehenengo muztioa dastatu dute, eta baita Arabako Errioxako ardoa ere.

Guardiako egoitzak ardoarekin lotutako jarduerak hartuko ditu, 2.500 metro koadroko eraikin batean. Gasteizko egoitzak, bestalde, 4.000 metro koadro izango ditu, eta gainerako edariekin lotutako prestakuntza eta jarduerak hartuko ditu.

Bisitari asko haru ditu Gasteizko ardoen azokak. 273 ardo desberdin eta 152 pintxo eta plater dastatu daitezke.

Arantxa Tapia Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburuak gaur Navaridas herrian emandako datuen arabera, salmentak % 3,7 jaitsi dira, baina prezioak igo egin direnez fakturazioa handiagoa izan da, 78,6 milioi eurokoa, hain zuzen ere.

Arabako Errioxan laster hasiko dute mahats bilketa. Iraileko lehen egunetan ekingo diote eta normalean baino denbora gutxiagoan arituko dira, bizpahiru astez. Horrek langile falta ekarri dezakeela eta, kezkatuta daude ardogileak.

Arabako Errioxan untxi izurria dute azkenaldian: inoiz baino gehiago ugaldu dira eta mahastiak suntsitu dituzte herri askotan. Horren aurrean, untxiak ehizatzeko baimena eman du Aldundiak; baina ez txakurrekin, hudoen laguntzaz baizik. Untxien bila aritu gara nekazari batekin.

Sor-marka berriaren atzean dauden upategietako ordezkariek elkarretaratzea egin dute Lakuako egoitza aurrean. Euren hitzetan, Euskadiko Auzitegi Nagusiak behin-behineko baimena atzera bota duen arren, upategiek eskubide osoa dute enpresa ekimen pribatu bat defendatzeko.

Arabako Mahastiak izenaren erabilera iragankorra baimendu zuen urrian Jaurlaritzak, eta 2024an zen merkaturatzekoa. Auzitegiak, ordea, atzera bota du argudiatuta bi izenak merkatuan izanda kontsumitzailea nahasteko arriskua handi litzatekeela.

Arabak ardoaren kalitatea garatzeko goi mailako gune bat izango du. Oraindik ez dute erabaki non kokatuko duten "Edariak eta Ardoa" izeneko zentroa, baina ardoaren sektorea garatzeko egitasmo aitzindaria izan izango da.

Errioxako izendapenaren barruan egonez gero, bere izendapen barruan dagoen upategiari saldu ahal izango zaio soilik. Aldaketa honen alde egin dute Nafarroak eta Errioxak; ez, ordea, EAEk.

Arabako Mahastien Jatorrizko Izendapenaren inguruan, Izaskun Bilbao EAJren europarlamentariak esan du ika-mikak "erabilera politikoa" izan duela (jatorriz, gaztelaniaz).

Arantxa Tapia Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburuak esan duenez,  sor-marka bat edo bestea —Arabako Mahastiak edo Errioxa— aukeratzea upategien esku egongo da eta "borondatezkoa" izango da. Prozesua "erabat legezkoa" dela ziurtatu du. 

Bittor Oroz Nekazaritza eta Arrantza sailburuordeak esan duenez, Errioxako upategiek "eskubide osoa" dutela euren helegiteak jartzeko, baina egindako prozesua legezkoa dela esan du. "Alde guztien eskariak errespetatu behar dira", esan du.