15:35

Euskara

Euskaltzaindiaren Hiztegia

“Joño, ostia txarrean dabil”; hori ez da “euskara gaiztoa”, Euskaltzaindiaren arabera

Natxo Velez | EITB Media

Euskararen Akademiak 2023ko lehen sei hiletan Hiztegira bildutako eta bertan moldatutako hitzak sareratu ditu. Tartean dira “joño”, “ostia txar” eta “euskara gaizto”.

  • ''Euskaltzaindiaren Hiztegia''ren paperezko bertsioa

    "Euskaltzaindiaren Hiztegia"ren paperezko bertsioa

  • Whatsapp
  • Whatsapp
  • Bidali

Azken sei hilabeteotan, Euskaltzaindiak 646 forma berri jaso eta 1.130 moldatu ditu bere hiztegian, eta, 2016an bigarren argitalpena paperean kaleratu zuenetik sei hilean behin egin ohi duenez, aldaketok sareratu ditu.

646 forma horietatik, 295 hiztegi sarrerak dira, eta 351 azpisarrerak. Moldatu edo findu dituen 1.130 formetatik, berriz, 938 sarrerak dira eta 192, azpisarrerak. Tartean dira artikulu honen lerroburura eramandako "joño" (lagunartekotzat hartua, hori bai), "ostia txar" (arrunkeria egotzi diote esapide honi) eta "euskara gaizto", adibidez.

Miriam Urkia Euskaltzaindiaren Hiztegiko arduradunak azaldu duenez, forma berriak landu dira, noski, baina "adibideak ere berrikusi ditugu, batez ere berdintasunari dagozkionak: emakumeen tratamendua, egungo errealitatea…".

Horren erakusgarri, "amatiar" hitza azaltzeko adibidea. Esaldi hau zekarren hiztegiak orain arte "amari dagokiona" azalpenaren atzetik: "Emaztea emakume zintzoa zen, gizonek gogoko dituzten dohainez betea: emetasun handikoa, amatiarra, fidela, etxeko andere bikaina". Orain, ostera, hau jarri dute horren ordez: "Kontuz ibiltzeko aholku amatiarrei entzungor, eskailera-mailak launaka jaitsi genituen".

Hauek dira Euskaltzaindiaren Hiztegiak gaurdanik jasotzen dituen hitzetako beste batzuk: kieto, gutasun, nabarrismo, pupa, zurgai, mikromatxismo, dudan egon, egia berdadero, pott eman, pott egin, negar-marraska, kokorreraino, liburu elektroniko, indukziozko, afariketan...

Iruzkinak

    Bisitatuena

      Kargatzen ikusiena
      Kargatzen ikusiena