Edozein estatuko batezbestekoaren gainetik dago euskal industriak bere ekonomiari egiten dion ekarpenaren maila erlatiboan, eta toki nabarmena du Europako eskualde industrialen artean; Alemania hegoaldean eta Italia iparraldean, kasu.
Seme-alabak mugikorren erabilera arduratsuan heztea eta ikasten ari diren bitartean laguntzea da gako garrantzitsuenetako bat, Unicefen Haurren Hezkuntza eta Eskubide Digitalen arduradun Nacho Guadixen hitzetan.
Heren batek interneten eta sare sozialen kontrolik gabeko erabilera egiten du, eta gurasoen % 26k aitortzen dute ez dutela sareko segurtasunari buruzko ezagutzarik.
Gure haur eta nerabeek egiten duten telefono mugikorren eta interneten erabilerak guraso asko kezkatzen ditu. ETB-2n “Generación Click” saioa estreinatzear dela, gaiari buruzko azken datuak aztertu ditugu EITB Datan.
Hala ere, antropologoaren ustetan, turismo eredua aldatzen ari da azken urteetan: dagoeneko ez dugu denok eguzkia eta hondartza aukeratzen opor-garaian, leku lasaiagoen bila ere aritzen da jendea.
EAEko eta Nafarroako herritarrak dira Espainiako Estatuko herritarren artean bidaia gehien egiten dituztenak. Gainera, batez beste gainerako erkidegoetakoek baino gehiago gastatzen dugu bidaia bakoitzean.
Donostiak, Hondarribiak eta Zarautzek, adibidez, Ipar Euskal Herrian edo Landetan ostatu hartzen duten bisitari asko jasotzen dituzte. Transatlantiko bidez iristen direnak ere sailkapen honen barruan sartzen dira.
Gure hiri eta kaleak turistaz beteta daudela iruditzen zaigu askotan, baina hala da edo ustea besterik ez da? Erantzun bila, EITBk azken hilabeteetako turismoaren datuak bildu ditu. Horien arabera, turismoa hazi egin da nabarmen, baina ez ditu Estatuak jasotzen dituen turisten % 5 ere jasotzen.
Datuak begiratuta, IKEI aholkularitza etxeak baztertu egin du turismoa masifikatua egotea. Haatik, masifikazioaren pertzepzioa zabalduta dagoela diote, leku askotan jende asko pilatzen delako momentu jakin batzuetan: bertakoak, eguna pasatzera datozen txangozaleak eta turistak.
Ratiorik handiena duen autonomia-erkidegoa Madril da ( % 14), eta batez bestekoaren gainetik daude Balear Uharteak, Katalunia eta Kanariak ere, garapenari eta turismoari lotuta.
Hego Euskal Herriko datuak Europar Batasuneko batez bestekoaren azpitik daude. 27 Estatu kideak kontuan hartuta, europarren erdiak ingelesez hitz egin dezakete.
Donostia da mota honetako etxebizitza gehien dituen udalerria: 1.286. Erdialdean, Grosen eta Parte Zaharrean daude gehienak. Bilbok 938 ditu, gehienak Zazpikaleetan.
Bizkaia da etxebizitza turistiko gehien dituen lurralde historikoa: 2.000tik gora. Gipuzkoa da bigarrena, oso gertu, 1.000 biztanleko bederatzi plaza baititu.
Kostako udalerriek dute etxebizitza turistiko gehien, hiriburuetatik aparte. Bermeo (Bizkaia) eta Zarautz (Gipuzkoa) daude zerrendaren goiko postuetan.
EITB Dataren azken ikerketaren arabera, bestalde, Hego Euskal Herrian euren jabetzako etxean bizi diren familien kopurua jaisten ari da, oso poliki bada ere.
Familien osaera dibertsifikatzen ari dela baieztatu du EITB Dataren azken txostenak. Eredu tradizionalekoak ez diren familia unitateak hazten ari dira, eta oso poliki bada ere, bikote batek eta seme-alabek osatutako familiak, jaisten.
Etxeek eta familiek azken urteotan izan duten bilakaera aztertu du EITB Datak. Horren arabera, 2001ean baino 201.190 familia gehiago daude EAEn eta 78.197 gehiago Nafarroan. Etxe bakoitzean, batez beste, bi pertsona bizi dira.
Kutxabanken bulegorik edo kutxazain finkorik ez dagoen tokietara autobus bat joaten da. Arabako 16 herritara joaten da, eta 4.000 biztanleri ematen die zerbitzua.
Enplegu autonomoak indarra galdu du EAEn eta Nafarroan, soldatapeko enpleguarekin alderatuta; izan ere, soldatapeko enpleguak % 19,3ko gorakada izan du azken hamarkadan.
EAEko eta Nafarroako ekintzailetza-mailak Europar Batasuneko eta Espainiako Estatuko batezbestekoaren azpitik daude, enplegu autonomoari eskainitako EITB Dataren arabera.
Eusko Jaurlaritzako Ekonomiaren Garapen, Jasangarritasun eta Ingurumeneko sailburuak onartu du egungo ongizate ereduari eusteko eta pentsioak mantentzeko pertsona migranteak "erakarri" beharko direla.
Euskadi Estatuko rankingaren buruan dago, 1.485 euroko batez besteko pentsioarekin (Estatuko batez bestekoa baino % 24 altuagoa). Nafarroa laugarren Autonomia Erkidegoa da sailkapen horretan, 1.376 euroko batez besteko pentsioarekin (Estatukoa baino % 15 gehiago).
Gero eta gehiago dira erretiro-adinera iristen diren emakumeak. EITB Dataren azken txostenaren arabera, duela zenbait hamarkada lan-merkatura asrtu ziren emakume asko adin horretara heldu dira dagoeneko.
Egun, Euskal Autonomia Erkidegoko helduen % 22k erretiro-pentsioa kobratzen du. Nafarroan, % 14k. Erretirokoak, pentsio guztien % 70 dira, azken EITB Dataren arabera.
Fruta, barazki edo haragitan gastatzen ditugun 100 eurotik 22 baino ez dira izaten Euskal Autonomia Erkidegoko ortu edo baserrietako produktuak ordaintzeko.
Euskadin eta Nafarroan, ia 25.000 pertsona ari dira gaur egun lehen sektorean lanean: 11.483 EAEn eta 12.595 Nafarroan. Datu horrek enpleguen % 15eko galera adierazten du Euskal Autonomia Erkidegoan, 2009. urteko datuekin alderatuta.
Zehazki, 2009an 16.519 nekazaritza-ustiategi izatetik 2020an 11.276 izatera igaro da Euskadi; 5.000tik gora galdu ditu. Nafarroan, txikiagoa izan da beherakada, 15.441 izatetik 12.928 izatera igaro baita.
EAEko herritarrek 1.359 euro bideratzen dituzte ostalaritzara urtean, eta nafarrek zertxobait gutxiago, 1.234. Bestalde, 15 urtetik gorako herritarrek urtean 75 litro alkohol edaten dituzte batez beste.
Portzentajea Espainiako Estatuko batez bestekoa (% 6,3) baino txikiagoa da, baina EBkoa (% 3,5) baino handiagoa. 66.000 pertsona baino gehiago ari dira lanean Hego Euskal Herriko jatetxeetan eta tabernetan, 52.447 EAEn eta 14.170 Nafarroan.