Zinemaren Historian eta Kondairan (Maiuskulaz) badira bi film non musikak eta zeluloideak, soinuak eta irudiak bat egiten duten gure begi aurrean, gure zentzumen guztiak piztuz, gure nerbio- bukaerak gori-gori jarriz, gure plazera kasik jasanezin bihurtuz, gure buru-oreka mehatxatuz.
Zergatik ari gara duela 20 urte baino dezente gehiago mundua astindu zuten abestiak (gora)aipatzen zinemaren inguruko espazio gurean? Sinetsi ala ez, bada zio benetakoa, garrantzitsua. Esanguratsua. Zinema malkoz bustia.
Zorrotz eta errukigaitz jo behar du beti muntatzaileak. Inoren malkoek eta aieneek ez diote bihotza ukituko. Sortu behar du(t)en pelikula besterik ez du izango esku artean, begi aurrean eta pentsamenduetan.
Intimitate-koordinatzaile hori zentsore ote ala aktoreen zein zuzendarien, zein lantalde guztien laguntzaile leiala? Zuena (eta beraiena) da deliberamendua.
Zuzendariak sartzen dira auzo marjinaletan eta harridurak (baita zirrarak ere) jotako kamera batekin filmatzen dute han dagoena (edo bertakoek, ironiaz, horiengandik ezer probetxuzkorik lortuko ez dutela jakinik, uzten dietena). Pentsatuz salaketa sekulakoa izango dela euren zine puska.
Gaita-jotzaileak Donostiako hondartzen parean? Bai, zin egiten dizuet. Existitzen ez bada ere denok ezagutzen dugun herri batean kokaturiko "Bizkarsoro" film ausarta, elegantea, tristeziaz betea baina atzoko pasadizo malerusak biharko egunetara salto egiteko probesten dituena, lagundu nahi zuten.
Begoña del Teso zinema adituak dioenez, berak ez ditu Zinemaldiko sail ofizialeko filmak ikusten ez baitu perfekzioa bilatzen. Berari pelikula ausartak gustatzen zaizkio, ausardiak sortutako film inperfektuak. Perlak saila oso polita iruditzen zaio, jendeak erabakitzen baitu zein lan den irabazlea.
"Misión a Marte" zuri-beltzean da filmatua. 16 milimetrotan. Benetako zeluloidean, bai. Elias Querejeta Zine Eskolako bitarteko teknikoekin eta bertako ikasle-irakasleen sostenguaz.
Regan, beldur zale guztiok oraindik ere ikaratzen gaituen dontzeila. Orain urteak, orain hamarkadak, ezagutu genuen, bai; halaz guztiz, oraindik ere dar-dar egiten dute gure barrenek izen hori entzutean.
Zuetako batzuek pentsatuko duzue pelikulen bukaerako kreditu tituluak leitzen ditugunok film horren autore, egile, artisau, laborari guztiei zor diegun errespetuak bultzaturik geratzen garela hor. Alta, plazer ezkutukoa sentitzen dugu izen horien guztien aurrean.
"Oppenheimer" ikusteko indarrak hartzen ditugun bitartean, errepaso txikia emango al diegu bonba atomikoa gai, inspirazio, abiapuntu, iturri, ardatz izan duten hainbat pelikulari?
Shoot The Book bilkuran, topaketan, paperezko eta zeluloidezko akelarrean, kongresuan, istorioak, ipuinak, nobelak zinemaratzeko eskubideak negoziatzen dira. Serio demonio
"Hello dankness" da aurtengo Berlinaleko atrebentzia guztietan atrebituena, burutu ziren zinema maltzurkeria guztien artean amarrutsuena, legearen kasik bestaldean geratzen ziren legegabeko zeluloidezko hainbeste ekintzaren artean, delitu handientzat har genezakeen krimena.
Seguru Lois Patiño galiziarraren mundu irudizkoak eta Radu Jude errumaniarrarenak ez dutela inoiz bat egin. Are gehiago, sekula ez dute egingo. Baina biak daude egunotan aingeru eroriek ere maite duten hirian
"Ginoide" ez da atzo bertan asmaturiko berba eta, ziurrenik, zientzia-fikziozko literatura eta zinemaren zale amorratuek, porrokatuek, bazuten horren berri robotak agertu ziren momentutik. Nik neuk, ordea, ez.
Leku gutxi, eskasa, urri geratzen da zinemaren, bizitzaren, ametsen beste abatarrentzat, "Avatar"en aldean. Baina bada pantailari zain eta muin eusten dion balent sorta bat, "Simone, le voyage du siecle" esaterako.
"Maldita, a Love Song to Sarajevo" film laburrean, markaz fuerakoa, markaz bestaldean, ez igualik, ez parekorik, ez berdinik ez duen gizaki baten potreta erregalatzen digute Raul de la Fuentek eta Amaia Remirezek.
Zinema irudia al da soil-soilik? Hona hemen musikaren eta soinuaren aldeko bost etsenplu derrigorrezko: Fermin Muguruzaren Black Is Beltza II Ainhoa, Andrew Dominiken Blonde, Parker Finnen Smile, Brett Morgenen Moonage DayDream eta Claire Denisen Avec amour et acharnement.
Aretoetatik atera orduko bat-bateko topaketetan, bertaratu garenok elkarri galdetzen diogu ea ikusi berri dugun pelikulan plano sekuentzarik ba ote zen. Erantzuna baiezkoa izatekotan, bigarrena honako hauxe: eta zenbatekoa?
"La Capitana Alegría" filma antzinako gure pantailetan estreinatu zen, eta gero… galdu. Berreskuratu dute hainbat filmategik, (Euskadikoak barne) maite-maite, xuabe-xuabe zaharberritu eta hor dago, altxor gordeta, aterpe goxoan, ikertzaileentzako eta zinemak zaurituok garenontzako tentazio.